نگاره‌های زندگی ایلات ارسباران در مفروشی به نام وَرنی

نگاره های زندگی ایلات ارسباران در مفروشی به نام وَرنی

ایلات آذربایجان با تولید دست بافته هایی بی نظیر که ارزش و اعتبار خاصی در میان تولیدات صنایع دستی ایران دارد، جایگاه ویژه ای را در زمینه تولید مفروش به خود اختصاص می دهند. ورنی از جمله مفروش های تخت باف این منطقه است که با نگاره هایی خاص برگرفته از شرایط طبیعی منطقه، فرهنگ بومی، باورها و اعتقادات تولیدکنندگان آن، در طرح ها و رنگ های گوناگون بافته می شود. مقاله حاضر براساس نتایج طرح پژوهشی در زمی...

نگاهی به کتاب ورنی

تخته‌قاپو کردن ایلات عشایر ارسباران(قره‌داغ)؛ ضرروت تاریخی یا پروژه سیاسی

نخبگان سیاسی ایران اواخر قاجار، تخته‌قاپو کردن عشایر را در روند تجدد و دولت ـ ملت‌سازیِ نوین از اقدامات اجتناب‌ناپذیر اجتماعی تلقی می‌کردند. این مسئله در آذربایجان، که مهم‌ترین مسیر ورود اندیشه‌های نوین محسوب می‌شد، از اواخر دوره ناصری مورد توجه قرار گرفت. از جمله ایلات ارسباران (قره‌داغ) سوژة این نگرش شدند. این دسته از ایلات تا روی‌کارآمدن رضاشاه روندی از یکجانشینی را پیموده بودند. این مقاله به...

بازار ورنی: زندگی نامة اجتماعی دست‏بافته‏هایی از لومه‏دره تا تهران

در این مقاله نگارنده بر آن است تا با تجربة مردم‏نگارانة خود از بررسی دست‏بافته‏ای به نام «ورنی» چیزهایی دربارة جامعة لومه‏دره، از عشایر شمال غرب ایران و جامعة تهران بگوید. حرکت ورنی با تحریک بازار باعث می‏شود تا دربارة ماهیت چیزها و فرایندهای منظره‏سازی به شیوة انسان‏شناختی تأمل کنیم. زندگی نامة عناصر و فرم‏های فرهنگی در دهه‏های اخیر موجب کارهای جذابی در میان انسان‏شناسان شده است. بررسی زندگی ن...

خوانش آیکونولوژیک «مجنون» در نگارههای دوران صفویه

یکی از رویکردهایی که برای بررسی محتوای متون تصویریِ غالبا غربی سودمند می‌باشد رویکرد آیکونولوژی (= شمایل شناسی) است. با در نظر گرفتن پاره‌ای از ویژگی‌هایِ خاص نگارگری ایرانی، این رویکرد برای مطالعه برخی نگاره‌های ایرانی نیز مناسب است. از نگاره‌های مربوط به داستان عاشقانه لیلی و مجنون، اثر منظوم نظامی‌گنجوی (۱۲۱۱ـ۱۱۴۱م./۶۰۸ـ۵۳۵ ه.ق)، می‌توان به عنوان متون تصویری یاد کرد که رویکرد آیکونولوژی برای ب...

مطالعۀ نقوش نمادین طلبِ باران و مفاهیم آن در ورنی‌های مغان

گلیم‌های ورنی یکی از هنرهای اصیل و ارزشمند در میان عشایر شاهسون به شمار می‌آید. نقوش بسیاری بر روی این ورنی-ها به اجرا در می‌آید که نشان‌دهندۀ ذوق و قریحه گلیم بافان عشایر است. برخی از این نقوش بیان کننده مفهومی نمادین از یک موضوع خاص هستند، ولی با این حال ممکن است خود آنها، از مفاهیم این نقوش آگاهی کامل نداشته باشند. نقوش ورنی‌های ایلات شاهسون آذربایجان، بصورت نمادین، نماینده‌ی آمال و آروزهای ...